आर्डीनो प्रोग्रामिंगचे ज्ञान: काळाची गरज.

आर्डीनो प्रोग्रामिंगचे ज्ञान: काळाची गरज.
*********************************

आजकाल आर्डीनोची ओळख ही पाचवी ते अभियांत्रिकी शिक्षण क्षेत्र या सर्वांना होत आहे.काही विद्यापीठानी तर अभियांत्रिकीच्या काही शाखांच्या अभ्यासक्रमात आर्डीनोचा समावेश केला आहे.
भारत सरकार पुरस्कृत अटल टिंकरिंग लॅब मूळे पाचवी सहावीची मुलेपण उत्कृष्टपणे आर्डीनोचा वापर करून छान प्रोजेक्ट्स बनवत आहेत.मायक्रोकंट्रोलर प्रोग्रामिंग शिकण्यासाठी आर्डीनोइतका सोपा प्लॅटफॉर्म नाही.

आर्डीनो काय आहे?
बऱ्याच जणांना वाटते त्याप्रमाणे आर्डीनो हा काही मायक्रोकंट्रोलर नाही. आर्डीनो म्हटलं की तीन गोष्टी येतात .
1. ऍटमेल कंपनीचे वेगवेगळे मायक्रोकंट्रोलर वापरून तयार केलेलं वेगवेगळे बोर्ड: यामध्ये आर्डीनो उनो, मायक्रो,नॅनो, लिलिपॅड असे अनेक बोर्ड आहेत.तुमच्या गरजेनुसार तुम्ही बोर्ड निवडू शकता.
2. आर्डीनो नावाचा प्रोग्रामिंग प्लॅटफॉर्म:- मायक्रोकंट्रोलर प्रोग्राम लिहिण्यासाठी आर्डीनो इतका सोपा प्लॅटफॉर्म नाही. अजिबात क्लीष्टता नसलेला आणि कमीत कमी बटणं असलेला हा प्लॅटफॉर्म आहे. सगळ्यात महत्वाचे म्हणजे यात असलेल्या लायब्ररी. यामध्ये असणाऱ्या लायब्ररीमुळे वेगवेगळ्या प्रकारचे सेन्सर,मेमरी, अक्चुएटर,डिस्प्ले, कम्युनिकेशन प्रोटोकॉल यांच्या लायब्ररी चा वापर करून मोठमोठे प्रोजेक्ट अतिशय कमीत कमी वेळेत पूर्ण करता येतात.
3. आर्डीनोवर काम करणाऱ्या लोकांची कम्युनिटी- आर्डीनो वर काम करणाऱ्या लोकांची संख्या झपाट्याने वाढत आहे.हे लोक हौशी असल्याने उत्साहाने काम करत असतात ,नवीन नवीन लायब्ररी तयार करतात,प्रोजेक्ट्स करून सर्वांना त्याचे कोड शेअर करतात त्याच बरोबर तुम्हाला कुठं अडलं तर मदत ही करतात.आज आर्डीनो बेस्ड प्रोजेक्ट टाकलं तर हजारो प्रोजेक्ट मिळतात.

आर्डीनो हा प्लॅटफॉर्म लहान मुलाना प्रोग्रामिंगचे ज्ञान देण्यासाठी बनवला होता पण त्याच्या सोपेपणा आणि सुटसुटीतपणा लोकांना इतका भावला की लोकांनी त्याला डोक्यावर घेतला. आजकाल बऱ्याच वेगवेगळ्या मायक्रोकंट्रोलरसाठी आर्डीनोमध्ये वापरले जाणाऱ्या तंत्रधारित प्रोग्रामिंग वापरायला सुरवात झाली आहे. ज्याप्रमाणे पायथॉन सर्वव्यापी झालं आहे त्याप्रमाणे भविष्यात आर्डीनो सदृश प्लॅटफॉर्म मायक्रोकंट्रोलर प्रोग्रामिंग साठी वापरले जाणार आहेत.त्यामुळे आर्डीनो प्रोग्रामिंगचे ज्ञान असणे आता गरजेचे झाले आहे.

या आर्डीनो विषयी खूपच गैरसमज पसरले आहेत त्याविषयी:-* आर्डीनो हा industry अप्लिकेशन साठी वापरता येत नाही-
-आर्डीनो बोर्ड हा जरी डायरेक्ट अप्लिकेशन मध्ये वापरता येत नसला तरी आर्डीनो बोर्ड आणि आय डी इ च्या साहाय्याने प्रोटो टाईप तयार केल्यावर तो प्रोग्राम केलेला आय सी आपण अँप्लिकेशन मध्ये वापरू शकतो.( आर्डीनो हा लहान मुलांचा प्लॅटफॉर्म आहे हे माझं स्वतः च मत होतं पण पेकेजिंग, आटोमेशन सारख्या काही इंडस्ट्री अप्लिकेशनमध्ये त्याचा वापर जसा च्या तसा केलेला जेव्हा मी पाहिले आहे त्यावेळेपासून आर्डीनो विषयी आदर माझ्या मनात निर्माण झाला)
* आर्डीनोचा उपयोग मेकॅनिकल, सिव्हिल या इलेक्ट्रॉनिकसतरेतर ब्रॅंचना काय उपयोग आहे?
- आर्डीनो हा मेकॅनिकल ,सिव्हिल,प्रोडवशन, आटोमोबाईल या सारख्या शाखेच्या विद्यार्थ्यांना एक प्रकारचे वरदान आहे.इलेक्ट्रॉनिकस आणि प्रोग्रामिंग याविषयी नावड निर्माण झालेने या शाखांच्या विद्यार्थ्यांना त्यांच्या प्रोजेक्ट चे आटोमेशन करता येत नाही.या शाखांच्या विद्यार्थ्यांना हा प्लॅटफॉर्म म्हणजे एक जादूची कांडीच आहे.

* आर्डीनोचा वापर खर्चिक आहे.
- अजिबात नाही.आर्डीनो हा ओपन सॉर्स प्लॅटफॉर्म आहे.याचे हार्डवेअर बोर्ड इतर बोर्डाच्या मानाने खूपच स्वस्त आहेत.आर्डीनो आय डी ई पण पूर्णपणे फुकट आहे,याच्या अपडेट्स पण फुकट मिळतात.

* आर्डीनो शिकून काय फायदा?
- आर्डीनो ने वापरलेली प्रोग्रामिंग तंत्र एकदम सोपे आहे आणि त्या तंत्राचा वापर आता बऱ्याच मायक्रोकंट्रोलर प्रोग्रामिंग मध्ये करायला सुरुवात झाली आहे. जसा की pinguino हा PIC मायक्रोकंट्रोलर साठी, energia हा launch pad बोर्ड साठी, open plc हा plc प्रोग्रामिंग साठी असे बरेच प्लॅटफॉर्म बाजारात यायला लागले आहेत त्यामुळे आर्डीनो चा अभ्यास हा अभियांत्रिकी च्या सर्व शाखेच्या विद्यार्थ्यांना गरजेचा बनला आहे.

* अशा या आर्डीनो च्या ट्रेनिंग साठी डॉल्फिन लॅबसने ब्रँच निहाय वेगवेगळे प्रोग्राम तयार केलेले आहेत. हँडस ऑन प्रोग्रामिंग ही डॉल्फिन लॅबसचे खासियत आहे. डॉल्फिन लॅब्स कोणत्याही प्रकारचे रेडिमेड प्रोजेक्ट विकत नाही किंवा प्रोजेक्ट तयार करून देत नाही. ट्रेनिंग झालेवर त्यांच्या प्रोजेक्टसाठी मार्गदर्शन लागले तर कोणताही आकार लावत नाही.
तरी तुमच्या शाखेच्या विद्यार्थ्यांना आर्डीनो चे ट्रेनिंग द्यायला अवश्य संपर्क करा.

चित्तरंजन महाजन.
डॉल्फिन लॅब्स
9763714860